امسال شد ۵ سال که دارم مقاله بهترین ارزهای دیجیتال برای سرمایهگذاری رو مینویسم.
اول رفتم که تو سایت ارزدیجیتال این مقاله رو بنویسم؛ اما نظرم عوض شد و میخوام این بار داخل هاب ارزدیجیتال این کار رو انجام بدم.
چرا تو هاب مینویسم؟ به دو دلیل:
-
اول اینکه واقعاً دیگه حوصله اینو ندارم که چند روز پای یه مقاله باشم و کارهای مهمتری هست که باید برای مجموعه ارزدیجیتال داتکام انجام بدم. بخوام داخل سایت بنویسم باید قواعد زیادی رو در نظر بگیرم که از حوصلهم خارج شده.
-
دوم و از همه مهمتر اینکه میخوام از ته دل برای جامعه رمزارز بنویسم و دوست دارم توی فضایی این کارو بکنم که به کامیونیتی نزدیکتره و بتونم ارتباط بیشتری بگیرم با شما عزیزی که دارید این رو میخونید.
شروع کنیم…
اختیار و مسئولیت نهایی با شماست
در این هشت سالی که تو بازار ارزهای دیجیتال فعالیت کردم، تجربههای خوبی به دست آوردم؛ اما هر سال بیشتر متوجه شدم که خیلی نمیدونم.
چیزایی که میخوام بگم و پروژههایی که میخوام معرفی کنم از عقل ناقص من اومده که میتونه اشتباه باشه. بنابراین، قبل از اینکه پولتون رو به خطر بندازید، در نظر بگیرید که:
- خودتون حتماً تحقیقات کامل رو انجام بدید و چشمبسته چیزی نخرید.
- در بازار مالی، هیچچیز قطعی نیست و هر اتفاقی ممکنه رخ بده.
- بهاول، هر جملهای که نوشتم یه «بهنظر من» اضافه کنید.
- من یا مجموعه ارزدیجیتال هیچ مسئولیتی در قبال سود یا ضرر شما در سرمایهگذاری نداریم.
چیزایی که از بازار فعلی فهمیدم
چیزایی که تا اینجا از بازار امسال فهمیدم:
-
بر اساس پلتفرم Kaito و مشاهدات شخصی، ترند فعلی بازار هوش مصنوعی (AI) هست و به نظر میاد کل سال آینده ترند همین باشه.
-
ای آی ایجنتها (AI agents) یا همون عاملهای هوش مصنوعی ترکوندن و همهجا دارن سروصدا میکنن که البته توکنهای این حوزه یه هایپ خطرناکه برای اونایی که نمیدونن دارن چی رو میخرن.
-
ترامپ اومده؛ با رویکرد مقررات بهتر و شفافتر برای کریپتو. رئیس SEC بهزودی عوض میشه و VCها (شرکتهای سرمایهگذار خطرپذیر) و بهطور کل بازیگران نهادی، خیالشون راحتتره که با سرمایه بیشتر وارد این بازار بشن.
-
ترامپ ممکنه بخواد برای آمریکا بیت کوین بخره. البته احتمالش بالاست که اگر قضیه جدی بشه، حداقل در ۲۰۲۵ این اتفاق رخ نده و به سالهای آینده موکول بشه.
-
چیزی که میتونه کل بازار رو به خاک و خون بکشونه، تتر هست. تتر شاید پاشنه آشیل بازار کریپتو باشه؛ مجموعهای مرموز که اگر یهویی اتفاقی براش بیفته که موجودیتش رو به خطر بندازه، چند سالی شاید بازار به کما بره.
فرضیات
در لایوی که با سهیل مومنی عزیز برگزار کردیم، سهیل یه حرف خوبی زد که خلاصهش این بود:
در این دوره، دیگه نمیشه بیشتر آلت کوینها رو برای مثلاً یکسال نگهداری کرد چون ترندها بهسرعت تغییر میکنن و اکثر آلتکوینها زود از دور خارج میشن و ممکنه یه آلت کوین که الان برای سرمایهگذاری فوقالعادهس، دو هفته دیگه اصلاً گزینه خوبی برای سرمایهگذاری نباشه.
درحقیقت، اکثر آلت کوینها ممکنه یه بار فقط یه اوج قیمت داشته باشن و دیگه هیچوقت دوباره بهش نرسن.
عنوان این مقاله هم بهترین ارزها برای سرمایهگذاری در سال ۲۰۲۵ هست و بنابراین، شاید اینطور برداشت بشه که شما میخوایید یه سری توکن بخرید و برای یه سال بذارید کنار و بهش دست نزنید و آخر سال بفروشید و سود کنید.
فرض مقالههای سالهای پیش همین بود و ارزهایی رو معرفی میکردم که بشه برای یک سال حداقل نگهداری کرد و بهش دست نزد. در این مقاله هم تمام تلاشم همینه؛ اما اگر میتونید و تجربه دارید، حتما مدیریت پورتفو داشته باشید و سعی کنید مرتب با ترندها همسو باشید.
اگر هم نه، بهتره ارزهای کمریسکتر رو بخرید. دقت کنید که به ترتیب از ریسک کم به زیاد ارزها رو معرفی کردم.
بنابراین، اگر بخوام ارزهایی رو معرفی کنم که بشه یک سال حداقل بهشون امیدوار بود، خب طبیعتاً باید این ارزها از توکنهای پروژههای زیرساختی باشن.
پس مواردی که معرفی میکنم بیشتر توکنهای زیرساختی و پلتفرمی هستن و از نظر دستهبندی هم بخش ویژهای از ارزهایی رو که معرفی میکنم به پروژههای حوزه AI اختصاص دادم.
راجع به مبلغی که میخواین تو این حوزه سرمایهگذاری کنین، مثل همیشه با پولی وارد بشین که اگه همهش از دست بره، توی زندگیتون اخلالی ایجاد نشه.
نکته بعدی اینه که هرچی از ارزای دیجیتال بزرگتر به سمت ارزای کوچیکتر (از نظر مارکت کپ) برین، طبق قاعده پتانسیل رشدشون بیشتر میشه ولی ریسکشونم بالاتر میره.
بخش عمده سرمایتون رو بذارین روی ارزایی که مارکت کپ بالاتری دارن و یه قسمت کوچیک هم برای پروژههای کوچیکتر و پرپتانسیل در نظر بگیرین.
خودِ من اگر باشم، برای سرمایهگذاری بلندمدت ۸۰ درصد سرمایمو روی بیت کوین و اتریوم میذارم و ۲۰ درصد باقی رو روی توکنای دیگه سرمایهگذاری میکنم.
دیگه مقدمهچینی کافیه و بریم سراغ اصل مطلب.
بیت کوین و اتریوم
تکرارِ مکررات: اگر قرار باشه فقط و فقط یه ارز دیجیتال رو برای سرمایهگذاری میانمدت یا بلندمدت انتخاب کنید، از نظر من اون ارز باید بیت کوین باشه.
لازم به گفتن هم نیست که این همه سال بیت کوین امتحانش رو از نظر عملکرد پس داده.
اما درباره اتریوم هم همچنان همون نظر سالهای قبلم رو تکرار میکنم: اگه به آینده وب غیرمتمرکزتر ایمان داشته باشیم، اتریوم بهترین گزینهست برای شرطبندی روی این آینده.
اتریوم قویترین و باحالترین جامعه توسعهدهندهها رو داره، بزرگترین پروژههای دیفای با کلی سرمایه قفلشده روی همین شبکه کار میکنن و از نظر امنیت و ثبات هم هنوزم رتبه اولِ پلتفرمهای قرارداد هوشمنده.
پس منطقی نیست بخوایم بلندمدت سرمایهگذاری کنیم و اتریوم توی سبدمون نباشه.
اما جدای از این، من فکر میکنم اتریوم الان بیشتر از هر ارز دیگهای قیمتش خیلی پایینتر از ارزش واقعیشه یا همون Undervalued هست. اتریوم فعلی اصلا با اتریوم ۴۷۰۰ دلار در سال ۲۰۲۱ قابلقیاس نیست و بهنظرم اتریوم در ۲۰۲۵ شکوفا میشه.
سولانا
اگر سال گذشته بود میگفتم با وجود اتریوم، دلیلی نداره سولانا رو هم در دسته میزبانهای اسمارت کانترکتها دخیل کنم؛ اما الان موج AI agentها و سولانایی که بزرگترین بستر اوناست، نظرمو عوض کرده.
سولانا برای سال ۲۰۲۵ موج AI agentها و میمها رو بهعنوان برگ برنده داره؛ چون زیرساختهاش آمادهتر از هر شبکه دیگهای هستن.
تون کوین
چیزی که تون کوین رو از اوج به پایین کشید، اخبار دستگیری پاول دورف بود؛ اما آپدیتهای تلگرام داره این نوید رو میده که احتمالاً به زودی تلگرام خودشو با مقررات اتحادیه اروپا و آمریکا وفق بده و تبرئه بشه؛ یا حداقل با خروجش از این شرکت، خودش رو فدا کنه تا تلگرام رو نجات بده.
تون کوینی که از مارکت صعودی جا مونده و با اوجش فاصله زیادی پیدا کرده، میتونه دوباره سهم بازار بگیره اگر قانونگذارها دست از سر تلگرام بردارن.
نکته نگرانکننده شاید آزادسازی داراییهای صندوق Ton Believers باشه که در زمان نوشتن این مقاله، طبق این آدرس، حدود ۱ میلیارد ۳۰۰ میلیون واحد TON (معادل ۶.۷ میلیارد دلار) داخلش سرمایه قفل شده که قراره از اکتبر ۲۰۲۵، طی ۳ سال هر ماه مقداریش آزاد بشه. شاید بشه گفت که این خبر از قبل پیشخور شده اما وقتی به اکتبر نزدیک بشیم، نوسانات احتمالا شدید خواهد بود.
اما یه خبر رسمی مهم اخیراً منتشر شد که واقعاً بولیشه: بنیاد تون کوین مدیرعامل جدید استخدام کرده تا به بازار آمریکا بره؛ تون کوینی که (با اسم gram) به خاطر مشکلاتی که SEC براش ایجاد کرد، عملاً از آمریکا جمع کرد و رفت، حالا داره برمیگرده که از بزرگترین هاب تکنولوژی دنیا سهم بگیره.
شخصاً به تون کوین برای ۲۰۲۵ امیدوارم و روش سرمایهگذاری میکنم.
پاجی پنگوئن (PENGU)
برترین کالکشن NFT دنیا، در دسامبر ۲۰۲۴ یکی از بزرگترین ایردراپهای تاریخ رو انجام داد و ۷ میلیون کیف پول شامل ایردراپ توکن PENGU شدن.
این پروژه در رادارم هست چون تیمش دارن روی بلاکچین Abstract کار میکنن؛ بلاکچین لایه دومی که بسیار امیدوارکننده ظاهر شده و در همین ژانویه میره روی شبکه اصلی. این شبکه در مدت خیلی کم، اکوسیستم قدرتمندی با انواع پروژه ساخته و کالکشن پاجی پنگوئن هم همینطور داره رکوردشکنی میکنه.
اگر بخوام از فضای NFT یه انتخاب داشته باشم، قطعا توکن PENGU انتخاب منه.
ورلد (ورلد کوین - WLD)
پروژه ورلد کوین که اخیراً با ریبرند، به ورلد (World) تبدیل شده است، پروژه آرمانی سم آلتمن، خالق چتجیپیتیه.
دو چیز مانع از این شده که پروژه بزرگ ورلد رو تو ردههای بالای بازار ببینیم:
- موانع قانونگذاری با توجه به ماهیت خاص پروژه ورلد (احراز هویت با عنبیه چشم انسان)
- حجم بزرگ آزادسازی ماهانه توکن و FDV خیلی بالا
با این حال، من امسال هم به این پروژه امیدوارم؛ چراکه با وجود موانع قانونگذاری، این پروژه به ۱۰ میلیون کاربر یکتای احراز هویتشده رسیده.
حقیقتاً با رشد AI وقتی داریم به جایی میرسیم که احراز هویتهای فعلی دارن به چالش کشیده میشن، ایده پروژه ورلد کوین که تک هم هست داره بیشتر به چشم میاد.
عدد دقیقی نتونستم پیدا کنم؛ اما وقتی دارم با پروژههای مختلف وب۳ کار میکنم، همکاریها و ادغامشدنش با پروژهها رو دارم با چشم میبینم.
بیتنسر (TAO)
گفتم که ترند امسال کریپتو هوش مصنوعی هست.
شاید یکی از زیرساختیترین پروژههای این حوزه هم بیتنسر (Bittensor) باشه با توکنش TAO.
به زبون خیلی ساده، این پروژه میخواد دسترسی به هوش مصنوعی رو برای همه آسونتر و دمدستیتر کنه. برای این کار، یه شبکه غیرمتمرکز ساخته که رو یه سری بازار بههم متصل بنا شده. با این روش، توسعهدهندهها و شرکتها میتونن راحتتر و ارزونتر منابع لازم برای ساخت برنامههای هوش مصنوعی رو به دست بیارن.
کاربرد توکنش هم دو چیزه:
- بهعنوان یه ابزار پرداخت برای خرید منابع
- بهعنوان توکن حاکمیتی برای شرکت در تصمیمگیریها
نکته جالبش شباهتش به ساختار بیت کوینه. حتی تعداد واحدهاش هم ۲۱ میلیون در نظر گرفته شده؛ مثل بیت کوین.
در حقیقت از یه سیستم شبیه بیتکوین استفاده میکنه که مثل یه بازار عمل میکنه و مردم رو ترغیب میکنه منابعشون رو به اشتراک بذارن. همونطور که ماینرهای بیتکوین با قدرت کامپیوتریشون به امنیت شبکه کمک میکنن، تو بیتنسر هم میشه منابع مختلفی مثل داده، فضای ذخیرهسازی و حتی مدلهای هوش مصنوعی رو به اشتراک گذاشت و کمک کرد تا هوش مصنوعی ساخته و توسعه پیدا کنه.
ویرچوالز پروتکل (VIRTUAL)
از اینجا به بعد ریسک کمی بیشتر میشه. نه اینکه ترند کلی AI از بین بره؛ اما طبق چیزی که بالاتر هم گفتم، در فضای آلت کوینها تغییرات خیلی سریع رخ میده و پروژهها خیلی زود جای خودشون رو به رقبای جدیدتر میدن.
اما درباره ویرچوالز پروتکل (Virtuals Protocol): الان که دارم این مقاله رو مینویسم، ترندی قویتر از AI Agentها نیست و ویرچوالز دقیقا توکنیه که با بزرگشدن این ترند، میتونه بالا و بالاتر بره.
ویرچوالز در حقیقت یه پلتفرمه که روش میشه توکن AI agent دلخواهتون رو بسازید و به توییتر وصلش کنید تا با شخصیتی که براش تعیین کردید، فعالیت کنه. مثلا Aixbt که یکی از بزرگترین Ai agentهاست، توسط این پلتفرم ساخته شده.
توکن VIRTUAL هم در حقیقت یه نوع توکن حاکمیتیه که طبیعتاً نسبت به ارزشمندی پلتفرم، بالا و پایین میشه.
اگر به بزرگترشدن ترند AI Agentها امیدوار باشیم، ویرچوال گزینه خوبی برای بررسیه.
آیو داتنت (IO)
ترکیب دو پدیده ترند AI و DePIN میشه پروژه آیو. آیو در اصل پلتفرمیه که داخل اون قدرت پردازش کارتهای گرافیک (سختافزار اصلی پردازشهای هوش مصنوعی) تجمیع میشه و پروژههایی که میخوان از AI استفاده کنن، میتونن با پرداخت توکن IO قدرت پردازش بخرن.
تیم خیلی خوبی داره. سرمایه بسیار فوقالعادهای جذب کرده و با ایردراپ خوبی که ترتیب داد، جامعه خوبی رو جمع کرده و بهنظر میرسه بر اساس ترند AI بتونه سهم بیشتری از بازار بگیره. تنها نکته منفیش، آزادسازی زیاد توکناشه شاید که باعث شده با قیمت فعلی FDV بالایی رو نشون بده.
کمی ریسک بیشتر؟
اگر میخوایید کمی بیشتر ریسک کنید، این چهار پروژه رو هم میتونید نیمنگاهی بهشون داشته باشید:
-
فالا نتورک (PHA): مثل آیو داتنت، در هر دو حوزه ترند AI و DEPIN خوب تونسته جلب توجه کنه. فاندرش از فاندرهای بیت کوینگلد (BTG) بوده که اگرچه یه فورک شکستخورده بود؛ اما نشون میده که تیم باتجربهای پشتشه.
-
هایپرلیکویید (HYPE): پلتفرم، توکن، کامیونیتی و همهچیش فوقالعادهس؛ اما بهنظرم FDV خیلی بالایی داره و زیادی پامپ شده. با این حال، ایردراپ فصل بعدیش (ایردراپ اولش بینظیر بود) علاوه بر خودش، به استیکرهای HYPE پروژههای دیگه هم ایردراپ میدن، میتونه همچنان بالا نگهش داره و قیمت رو حتی به سطوحی ببره که هیچکس فکرشو نمیکنه.
-
توکن AI16Z: یکی از ترندترین زیرساختهای AI agent هست که در حقیقت یک سیستمعامل اوپنسورس محسوب میشه برای ساخت AI agentهای جدید. شدیداً هایپه ولی زودم ممکنه از توجهات خارج بشه.
-
اوندو (ONDO): حوزه داراییهای دنیای واقعی یا همون RWA خیلی زود از تبوتاب افتاد؛ اما برای سال ۲۰۲۵ پروژه Ondo رودمپ جالبی داره. راستی، هنوز بایننس هم لیست نشده.
منتظر این توکنها باشید
به احتمال خیلی زیاد تو سال ۲۰۲۵ توکنهای زیر عرضه میشن که خیلی خیلی هایپن و ممکنه بشه در اونا همون الگوی معروف U شکل رو دید. به این صورت که اولش بهخاطر ایردراپ و فشار فروش یه ریزش دارن و بعد به خاطر اخبار و آپدیتهای سریع، شدیداً پامپ میشن (که البته معمولا بعدش مطابق انتظار عمل نمیکنن و دامپ میشن)
-
استوری پروتکل (IP): بلاکچینی برای مدیریت مالکیت معنوی (یکی از حلقههای گمشده بلاکچین)، ایده بینظیر، کامیونیتی بینظیر، تیم فوقالعاده و همهچی عالی برای لانچ توکن در ۲۰۲۵. اگر واقعا چیزی که گفتن باشه، بسیار پروژه ارزشمندیه.
-
براچین (BERA): لایه یک مبتنی بر EVM با ارزش تخمینی ۴۲۰ میلیون دلاری که اکوسیستم خیلی قدرتمندی رو جمع کرده و در سه ماهه اول ۲۰۲۵ توکنش میاد.
-
موناد (Monad): بلاکچین لایه یک با وعده ۱۰هزار تراکنش در ثانیه و پردازش موازی تراکنشها که کامیونیتیش وقتی هنوز حتی تستنت هم نداره، شدیداً هایپش کردن و خیلی سروصدا کرده. جذب سرمایه ۲۴۴ میلیون دلاریش رو هم نمیشه نادیده گرفت.
-
لینیا (Linea): لایه دوی متعلق به ConsenSys و متامسک که بالاخره قراره در سهماهه اول ۲۰۲۵ توکنش لانچ بشه. کمپینهای خوبی داشت و همه منتظرن بعد از چند لایه دوی ناامیدکننده مثل اسکرول و زیکیسینک، درس گرفته باشه و خوب ظاهر بشه.
-
مگاایتیاچ (MegaETH): لایه دوم اتریوم با وعده ۱۰۰ هزار تراکنش در ثانیه که برای سرمایهگذاری مستقیم ویتالیک بوترین سروصدا کرده. هنوز حتی تستنت هم نداره اما با توجه به سرعت بالای توسعه اکوسیستمش، بعید نیست در ۲۰۲۵ توکن لانچ کنه.
-
سونیوم (Soneium): بلاکچین لایه دوم ابرشرکت سونی که اخیراً روی شبکه اصلی رفته و پیشبینی میشه در ۲۰۲۵ شاهد لانچ توکنش باشیم. خود سونی کافیه که بهش توجه ویژهای بشه. راستی، ایردراپشو بزنید خوبه.