به نقل از بی بی سی فارسی :
بازارهای سهام اروپا در معاملات اولیه روز دوشنبه بهدنبال افت شدید ارزش سهام در بازارهای آسیایی و زیانهای سنگین آن سقوط کرد. شاخص سهام در آلمان و بریتانیا و فرانسه، سه اقتصاد بزرگ اروپا، حدود ۵ تا ۶ درصد کاهش یافته است. در آغاز روز شاخص سهام «دیایایکس» آلمان حدود ۷ درصد سقوط کرد، در حالی که «فوتسی» لندن نزدیک به ۶ درصد کاهش داشت. تلاطم بازار سهام در اروپا و آسیا در پی اعمال تعرفههای دونالد ترامپ روی داده که بازارها را شوکه کرده و به ترس از رکود جهانی دامن زده است.
همزمان با ادامه تلاطم در بازارهای سهام، چین به شرکتهای آمریکایی اطمینان داده است که مکان مطمئنی برای سرمایهگذاران باقی خواهد ماند. لینگ جی، معاون وزیر بازرگانی چین، روز یکشنبه با نمایندگان ۲۰ شرکت آمریکایی از جمله تسلا دیدار کرد. او به آنها گفت که پکن همیشه از حقوق شرکتهای خارجی حمایت میکند.
دومین اقتصاد بزرگ جهان در واکنش به تعرفههای ۵۴ درصدی بر واردات چین از سوی دولت ترامپ، تعرفههای ۳۴ درصدی بر کالاهای آمریکایی اعلام کرد.
همچنین ژاپن و کره جنوبی، دو اقتصاد بزرگ دیگر شرق آسیا، گفتهاند که میخواهند با واشنگتن بر سر تعرفههای جدید مذاکره کنند. کره جنوبی گفته است وزیر بازرگانی این کشور روز سهشنبه به آمریکا سفر خواهد کرد.
در سومین روز زیان پس از اعلام تعرفهها، «هنگسن» شاخص بازار سهام بورس هنگ کنگ به کاهش خود ادامه داد و حالا حدود ۱۲ درصد کاهش یافته است. در ژاپن شاخص «نیکی» ۶/۵ درصد سقوط کرد، در حالی که شاخص اصلی بازار سهام چین نیز بیش از ۶ درصد کاهش نشان میدهد. سرمایهگذاران نگران هستند که تعرفهها ممکن است به رکود جهانی منجر شود.
شاخص «نیکی» که عملکرد ۲۲۵ شرکت برتر ژاپن را نشان میدهد، برای نخستین بار از ماه اوت ۲۰۲۴ به زیر ۳۳ هزار واحد رسید. شاخص «توپیکس» هم که شرکتهای بیشتری را در برمیگیرد و عملکرد کلی آنها در بورس ژاپن را نشان میدهد، بیش از ۷/۵ درصد کاهش داشت، گرچه تا حدی از شدیدترین میزان افت خود فاصله گرفت.
شیگرو ایشیبا، نخستوزیر ژاپن، روز دوشنبه اعلام کرد که دولتش همچنان از رئیسجمهور ترامپ خواهد خواست که تعرفههای وضعشده علیه این کشور را کاهش دهد، اما تاکید کرد که «نتایج یکشبه به دست نمیآید.»
دونالد ترامپ یکشنبه شب به وقت واشنگتن در آستانه سوار شدن به هواپیمایش گفت کشورهای اروپایی و آسیایی «مشتاق بستن توافق هستند».
او همچنین به سوال یکی از خبرنگاران درباره «آستانه تحمل مردم آمریکا» در برابر افزایش شدید قیمتها و نگرانیها از رکود بازار پاسخ تندی داد.
ترامپ به خبرنگار گفت: «فکر کنم سؤال شما خیلی ابلهانه است. نمیخواهم چیزی خراب شود، اما گاهی مجبورید دارو بخورید تا دردی را درمان کنید.»
چرا سقوط شاخص بورس توکیو مهم است؟
در آغاز هفته کاری بازارهای بینالمللی، شاخص بورس توکیو بیش از ۸ درصد سقوط کرد. این بازار از لحاظ ارزش، سومین بورس بزرگ جهان است و سهام بعضی از بزرگترین و مشهورترین شرکتهای ژاپن نظیر تویوتا و سونی و میتسوبیشی در آن مبادله میشود.
پس از افت شدید پنجشنبه و جمعه شاخص بورسهای عمده جهان، بعضی امیدوار بودند تعرفههایی که دونالد ترامپ چهارشنبه شب در کنفرانس خبریاش در کاخ سفید اعلام کرد، مبنایی برای چانهزنی با کشورهای مختلف باشد و با شروع هفته جدید این روند نزولی بازارها متوقف شود.
ولی تأکید مقامهای دولت آمریکا بر جدی و پایدار بودن سیاست افزایش عوارض گمرکی محصولات وارداتی به این کشور، به نگرانی فعالان بازار سرمایه درباره عواقب منفی جنگ تجاری دامن زده است.
علاوه بر بورس توکیو، معاملات پیش از بازگشایی بازارها نشان میدهد که احتمالا روند افت شاخص در بازار سهام آمریکا هم ادامه پیدا میکند.
برآورد شده است که فقط در روزهای پنجشنبه و جمعه ارزش شرکتهای سهامی عام آمریکا روی هم حدود ۵ تریلیون دلار (۵ هزار میلیارد دلار) کاهش یافته است.
تعرفههای جدید کشورها
بعضی از تعرفههای جدید دولت آمریکا به قرار زیر است:
۲۷ عضو اتحادیه اروپا: ۲۰ درصد
چین: ۵۴ درصد با تعرفههای قبلی
ویتنام: ۴۶ درصد
تایلند: ۳۶ درصد
ژاپن: ۲۴ درصد
کامبوج: ۴۹ درصد
آفریقای جنوبی: ۳۰ درصد
تایوان: ۳۲ درصد
بیشترین افزایش تعرفههای آمریکا مربوط به کشورهای آسیایی است که بسیاری از شرکتهای آمریکایی محصولاتشان را آنجا تولید میکنند.
چیان وانگ، اقتصاددان ارشد منطقه آسیا-اقیانوسیه از شرکت سرمایهگذاری ونگارد، به بیبیسی گفت: «در حال حاضر، آسیا بیشترین ضربه را از افزایش تعرفههای آمریکا میخورد.»
او افزود: «اگرچه ممکن است امید اندکی برای مذاکره باقی مانده باشد، اما قوانین جدید تعرفههای بالاتر پابرجا خواهد ماند. این برای اقتصاد جهانی و اقتصاد آسیا نکتهای منفی است.»
همچنین نگرانیهایی وجود دارد که واکنش چین میتواند تنشهای تجاری با آمریکا را تشدید کند.
پکن اعلام کرده است به تلافی اقدامهای آمریکا تعرفههای ۳۴ درصدی اعمال خواهد کرد.
آمریکا میگوید سران بیش از ۵۰ کشور جهان برای مذاکره درباره تعرفههای تازه دونالد ترامپ درخواست گفتوگو کردهاند.
مذاکره درباره تعرفهها یکی از محورهای اصلی ملاقات بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل با دونالد ترامپ است که قرار است در کاخ سفید برگزار شود.
او اولین رهبر جهان بود که بعد از انتخاب دونالد ترامپ به ریاست جمهوری دور دوم به دیدار او رفت و حالا اولین رهبر جهان است که درباره تعرفههای تازه با رئیسجمهور آمریکا ملاقات میکند.
بازارهای سهام در مقام عدم قطعیت بسیار شکننده هستند و اکنون نیز بسیاری از ابعاد و تبعات تعرفههای رئیسجمهور ترامپ نامشخص است.
مثلا مشخص نیست آیا مالیاتهای وارداتی طبق برنامه اجرا خواهد شد، یا کشورها میتوانند با مذاکره نرخهای پایینتری به دست آورند.
۵ کشور آسیایی در میان ۱۰ کشور و منطقهای هستند که هفته گذشته با بالاترین تعرفهها مواجه شدند. این موضوع باعث نگرانی بسیاری از کسبوکارها در منطقه شده است، چون هزینه فروش کالا به آمریکا را بالا میبرد.